De Werkvennootschap en aannemersconsortium SPI.R0 hebben een omgevingsvergunning ontvangen voor de herinrichting van het verkeerscomplex van de Ring rond Brussel en de A201. Hiermee is een belangrijke stap gezet voor de herinrichting van de verkeersknoop die Brussels Airport en Evere ontsluit vanaf de R0. De plannen voorzien in de transformatie van de ruime en overgedimensioneerde verkeersturbine naar een voor Vlaanderen uniek soort kruispunt: een Single Point Interchange. Dankzij de bouw van dit compactere verkeerscomplex verhoogt de verkeersveiligheid op de Ring rond Brussel, komt er ruimte vrij voor een parkomgeving bij de kernen van Diegem, Diegem-Lo en de bedrijvenparken langs de Da Vincilaan in Zaventem. Tegelijkertijd wordt de Woluwe opnieuw opengelegd, worden missing links in de fietsinfrastructuur weggewerkt en wordt de ecologische waarde verbeterd.

De Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken reageert tevreden: ‘’Het gaat vooruit in het project Werken aan de Ring. Afgelopen maand openden we nog de vernieuwde op- en afritten en brug van de H. Henneaulaan, één van de belangrijkste quick wins die we voorafgaand aan de eigenlijke herinrichting van de Ring realiseren. Ook de knoop van de Ring met Brussels Airport is zo’n quick win. We investeren hier niet alleen in vlotte en veilige mobiliteit. Net zoals de andere quick wins is dit project een reflectie van alles waar Werken aan de Ring voor staat: een infrastructuurproject gebruiken als hefboom om leefbaarheid, duurzame verplaatsingen, ecologie, ontharding en zelfs het openleggen van waterlopen te realiseren.’’

Vergunning voor ombouw verleend

Vandaag bestaat het knooppunt van de Ring rond Brussel met de A201 – de autoweg tussen Brussel en de nationale luchthaven – uit verschillende bruggen over de R0. Die nemen veel plaats in en zijn eigenlijk overgedimensioneerd voor het verkeer dat ze te slikken krijgen. Bovendien zijn de tussenafstanden op de Ring hier niet ideaal tussen de huidige op- en afrit en naburige verkeerswisselaars / op- en afrittencomplexen. In 2020 besliste de Vlaamse regering dat het knooppunt plaats zou ruimen voor een compactere oplossing die de verkeersveiligheid en leefbaarheid voor de omliggende wijken verbetert. Met het aanduiden van SPI.R0 – een aannemersconsortium bestaande uit Jan De Nul, Willemen Groep en Aclagro – als voorkeursbieder kregen de plannen concrete vorm. Dat resulteerde rond de jaarwisseling in een omgevingsvergunningsaanvraag. Die vergunning werd nu verleend.

Unieke verkeerswisselaar

De essentie van de plannen is de bouw van één nieuwe brug over de R0. Op die brug komt één kruispunt met verkeerslichten waarop alle op- en afritten samenkomen, behalve de rechtsafbewegingen die een bypass krijgen. In het vakjargon heet een dergelijk kruispunt een Single Point Interchange of SPI. De verkeerslichten op zo’n kruispunt wikkelen de verkeersdoorstroming in drie fasen af. Dat kan omdat alle linksafslaande bewegingen voor beide richtingen tegelijkertijd worden uitgevoerd. Zo’n aanpak is uniek in ons land. De manier waarop dit werkt, werd grondig geanalyseerd door hoogstaande verkeersmodellen en -simulaties. De verkeerslichten hebben ook als voordeel dat ze kunnen afgestemd worden op de verschillende stromen, op de ochtend- en avondspits en op eventuele calamiteiten en/ of vertragingen. Dit nieuwe knooppunt past perfect binnen het programma ‘Werken aan de Ring’, want naast wegverkeer krijgt ook leefbaarheid, ecologie, fiets en openbaar vervoer (met doorgangen voor de Luchthaventram en de Ringtrambus) een belangrijke plek.

Ruimte voor de Woluwe

Het nieuwe verkeersknooppunt zal merkbaar compacter zijn dan de bestaande turbineknoop. Die ruimte wordt teruggegeven aan de natuur en de bewoners van Diegem en Diegem-Lo. Het vrijgekomen terrein wordt ingericht als een buurtpark waar de bewoners en de medewerkers van de bedrijventerreinen terecht kunnen voor sport en ontspanning. De Woluwe zal opnieuw als open stroom door het gebied meanderen. Dankzij die meandering en de aanleg van bufferbekkens kan het parkgebied zo’n 88.000m³ regenwater bufferen. Dat draagt bij tot een oplossing voor de frequente wateroverlast in Machelen. De waterloop vormt verder een natuurlijk grens tussen de publiek toegankelijke zones van het park en de delen voorbehouden voor fauna en flora. Binnen het project wordt rekening gehouden om ervoor te zorgen dat kwetsbare orchideeën en beschermde graslanden kunnen gedijen en is er ruimte voor onder meer de beschermde eikelmuis.

Link in fietsinfrastructuur

In de groenblauwe parkvallei rond de Single Point Interchange wordt ook gezorgd voor de link tussen verschillende fietsinfrastructuren, meer bepaald de FR20, F3 en F201. Daarnaast komt er een nieuwe trage fiets- en wandelverbinding tussen Diegem en Diegem-Lo.

Aan de rand van het luchthaventerrein wordt ook het Ringtrambustracé vervolledigd, vanaf de Woluwelaan tot aan parking 58 en verder naar de luchthaven. Tot slot wordt ook nog gewerkt in de zone Zaventem. Daar wordt de rotonde Strabet omgevormd tot een semi-turborotonde om een betere verkeersdoorstroming te verzekeren en komen er aanpassingen aan de Vilvoordelaan, de Toekomststraat, Bosstraat en Tuinwijkstraat om verbindingen met de fietsinfrastructuur te maken.