1 op de 8 bestuurders die vorig jaar na een verkeersongeval werden getest op rijden onder invloed, was onder invloed van alcohol. In het weekend loopt dat aandeel zelfs op tot meer dan 1 op de 4, zo blijkt uit nieuwe politiecijfers. Het aandeel positieve bestuurders bij ongevallen stijgt bovendien in vergelijking met de voorgaande jaren. Bij het begin van de zomer en het festivalseizoen lanceren Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters en de VSV (Vlaamse Stichting Verkeerskunde) daarom een nieuwe campagne tegen rijden onder invloed van alcohol en andere drugs: “Groot gelijk dat je nuchter rijdt!”.

Ongevallen met alcoholgebruik: vooral in het weekend

Recente politiecijfers geven aan dat 1 op de 8 bestuurders (12,7%) die vorig jaar in Vlaanderen na een ongeval werden getest op alcoholgebruik, positief was. In de weekends loopt het aandeel positieve bestuurders bij ongevallen op tot meer dan 1 op de 4 (27,2%). De cijfers gaan bovendien in stijgende lijn in vergelijking met voorgaande jaren en liggen zelfs licht hoger dan in pre-coronajaar 2019. Toen testte 12,0% van alle bestuurders positief na een ongeval (week + weekend), in het weekend ging het om 25,1%.

Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters: “Deze cijfers bewijzen eens te meer dat drinken en rijden een ernstig verkeersveiligheidsprobleem blijft in Vlaanderen. Daarom is het ook een prioritair aandachtspunt in het verkeersveiligheidsplan. Rijden onder invloed, niet alleen van alcohol maar ook van illegale drugs of lachgas, is compleet onaanvaardbaar. Bestuurders onder invloed brengen niet alleen zichzelf, maar ook hun passagiers en andere weggebruikers in gevaar. De gevolgen van een ongeval in dergelijke omstandigheden kunnen hen, of hun nabestaanden, levenslang blijven achtervolgen. Het is onze plicht om te blijven hameren op deze problematiek. We moeten in Vlaanderen evolueren naar een cultuur waarbij rijden onder invloed onder geen enkel beding maatschappelijk getolereerd wordt. De nieuwe Groot Gelijk-campagne die vandaag van start gaat, moet daartoe bijdragen”.

Aandeel ongevallen met bestuurders onder invloed van alcohol en testgraad bij ongevallen, Vlaanderen, 2010-2022

Bron: FOD Economie, Statbel (officiële gegevens 2010-2021); *Federale Politie, DGR-DRI-BIPOL (voorlopige gegevens 2022). Infografie: Departement MOW.

Aandeel ongevallen met bestuurders onder invloed van alcohol en testgraad bij ongevallen tijdens het weekend, Vlaanderen, 2010-2022

Bron: FOD Economie, Statbel (officiële gegevens 2010-2021); *Federale Politie, DGR-DRI-BIPOL (voorlopige gegevens 2022). Infografie: Departement MOW.

Sociale druk

Uit nieuw onderzoek van de VSV blijkt sociale druk vanuit de directe omgeving een belangrijke reden te zijn waarom met name jonge autobestuurders toch besluiten om drinken en rijden te combineren. Bij de 18 tot 35-jarige autobestuurders die wel eens rijden nadat ze alcohol gedronken hebben, zegt 28% dat ze soms meer drinken dan ze van plan waren, omdat anderen in hun gezelschap hen daartoe aanzetten. Bij personen die nuchter blijven als ze nog moeten rijden, is dit slechts 16%.

Werner De Dobbeleer (VSV): “We maken met de nieuwe campagne duidelijk dat de chauffeur die geen alcohol drinkt best wel een steuntje in de rug verdient. Hij of zij is immers diegene die de anderen nadien veilig naar huis brengt. De nuchtere bestuurder nuchter houden wordt op die manier een gemeenschappelijk doel van de hele vriendengroep.”

Groot gelijk dat je nuchter rijdt

Bestuurders die nuchter rijden krijgen de hele maand juli groot gelijk op 305 affiches lang de Vlaamse hoofdwegen. Zo bevestigt de campagne de sociale norm dat drinken en rijden “not done” is. Dezelfde boodschap is te zien op de tankpistolen in 535 tankstations in Vlaanderen. De campagne wordt ondersteund door twee online video’s die duidelijk maken hoe feestende jongeren hun chauffeur nuchter kunnen houden zodat hij voor hen kan zorgen. Verder wordt de campagneboodschap “Groot gelijk dat je nuchter rijdt” in de verf gezet op een groot aantal zomerfestivals zoals Werchter en Tomorrowland, en wordt er een stevige online campagne gevoerd.

Omdat de problematiek van rijden onder invloed van drugs in opmars is, zijn er specifieke online boodschappen die gericht worden verspreid naar het publiek dat risico loopt om onder invloed van drugs achter het stuur te stappen.

Meer dan 32.000 bestuurders geverbaliseerd

In 2022 betrapte de politie in Vlaanderen 24.803 bestuurders op rijden onder invloed van alcohol, of omgerekend 67 bestuurders per dag. Wie drinken en rijden combineert, riskeert minstens 3 uur rijverbod en een onmiddellijke inning van minstens 179 euro. Bij dagvaarding voor de politierechtbank kan de geldboete oplopen tot 16.000 euro, met mogelijk een verval van het recht tot sturen tot 5 jaar en immobilisering van het voertuig voor dezelfde periode, plus de verplichting om een alcoholslot te installeren.

Nog in 2022 werden 8.144 bestuurders in Vlaanderen geverbaliseerd voor rijden onder invloed van drugs, of 22 per dag. Zij kregen meteen een rijverbod van minstens 12 uur en riskeerden de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs tot 6,5 maanden. Bij veroordeling door de politierechter kunnen overtreders een geldboete tot 16.000 euro krijgen, een verval van het recht tot sturen tot 5 jaar en immobilisering van het voertuig voor dezelfde periode.

Alle campagnemateriaal en meer informatie over alcohol, drugs en lachgas in het verkeer vind je op veiligverkeer.be.

Bronnen:

• Ongevallen met alcoholgebruik: FOD Economie, Statbel (officiële gegevens 2010-2021); Federale Politie, DGR-DRI-BIPOL (voorlopige gegevens 2022). Infografie: Departement MOW.
• Gedragsbevraging VSV: online panelbevraging bij een representatieve steekproef van 18-35 jarige autobestuurders (n = 351) en 18-54 jarige autobestuurders (n= 601) in Vlaanderen, uitgevoerd door Ipsos in opdracht van de VSV, mei 2023.
• Verkeersovertredingen: Federale Politie, overzicht verkeersinbreuken 2013-2022