In april 2023 stelde Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters haar Fietsambitie voor. Die ambitie, met 2040 als horizon, spreekt duidelijk de doelstelling uit om fietsen inclusiever en toegankelijker te maken. “Iedereen moet veilig en comfortabel kunnen fietsen, ook kinderen of volwassenen met een beperking”, duidt minister Peeters. Om concrete praktijkinzichten op te doen, bracht de minister vandaag een bezoek aan het fietsadviescentrum, dat deel uitmaakt van het revalidatiecentrum van UZ Leuven in Pellenberg. Kinderen en volwassenen met een beperking kunnen er terecht voor hulp bij het kiezen van een fiets op maat zoals een driewieler, handbike of duofiets. “Door meer te weten te komen over de drempels die mensen ervaren op het vlak van fietsen, kunnen we werk maken van een inclusiever Vlaams fietsbeleid”, aldus minister Peeters.

Het fietsgebruik lag in Vlaanderen nog nooit zo hoog. We doen 18% van onze verplaatsingen met de (elektrische) fiets, een stijging van 4% ten opzichte van 2019. Daarnaast neemt de diversiteit op onze fietspaden toe, denk maar aan allerlei soorten bak- en cargofietsen en elektrische varianten zoals de speedpedelec. Om deze positieve fietstendens optimaal te benutten, te behouden én verder te versterken, introduceerde Vlaams minister Lydia Peeters recent een nieuwe Fietsambitie voor Vlaanderen, waarmee ze het pad wil effenen voor een straatbeeld waarin fietsers en andere actieve weggebruikers een hoofdrol spelen.

Ook inclusief fietsen is opgenomen in de Fietsambitie. Fietsen moet voor iedereen mogelijk zijn, ongeacht leeftijd, gender, sociale klasse, cultuur of gezondheid. Ook kinderen, senioren of volwassenen met een beperking moeten zich veilig en comfortabel met de fiets kunnen verplaatsen. Om meer te weten te komen over de drempels die mensen met een aangepaste fiets ervaren, bracht minister Peeters een bezoek aan het Fietsadviescentrum in Pellenberg. Kinderen en volwassenen met een beperking krijgen er begeleiding bij het kiezen van een fiets op maat.

De minister ging er in gesprek met patiënten en begeleiders: “Ik heb vandaag waardevolle getuigenissen gehoord over de hindernissen die mensen ervaren wanneer ze zich met een aangepaste fiets verplaatsen. Inclusief fietsen is een en-en-verhaal. Niet alleen onze infrastructuur moet toegankelijk zijn en rekening houden met lagere en bredere fietsen, maar ook andere weggebruikers zijn vaak nog te weinig vertrouwd met andere soorten fietsen. Het is duidelijk dat de fiets veel kan betekenen voor mensen met een beperking. Met de juiste begeleiding en voorzieningen, kan de fiets hen de vrijheid bieden om zich zelfstandig te verplaatsen. Met deze inzichten kunnen we ons fietsbeleid verder verfijnen, om fietsen voor zoveel mogelijk mensen vanzelfsprekend te maken.”

Frederik Lenaerts, kine- en sporttherapeut in UZ Leuven en verantwoordelijke van het fietsadviescentrum: “Fietsen is voor veel mensen met een beperking de enige manier om zich actief te verplaatsen. Die verplaatsingen kunnen functioneel zijn, bijvoorbeeld ter vervanging van een auto, maar ook recreatief, als revalidatie of om gezondheidsredenen. Voor heel wat mensen biedt fietsen een grote mate van zelfstandigheid en onafhankelijkheid. Fietsen is laagdrempelig en kun je doen op elk niveau. Maar wie een beperking heeft, heeft wel het juiste hulmiddel nodig om te fietsen, aangepast aan zijn eigen noden. Daarvoor is een onafhankelijk en objectief fietsadviescentrum onontbeerlijk. Daarnaast willen we als fietsadviescentrum onze expertise delen met de buitenwereld en met beleidsvoerders: zo hopen we om mensen met een beperking maximaal te kunnen laten integreren in de maatschappij.

Het fietsadviescentrum van UZ Leuven ging van start in 2010 en groeide uit tot een gekend centrum waar naar doorverwezen kan worden als aangepast fietsen voor personen met een beperking nodig is. De vraag naar aangepast advies is hoog. Het fietsadviescentrum beschikt over een 75-tal fietsen die de patiënten kunnen uittesten.