Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters gaat de historische onderhoudsachterstand van onder andere bruggen, tunnels en keermuren (samen kunstwerken genoemd) aanpakken. “Vlaanderen telt 2777 van dergelijke kunstwerken waarvan het gros dateert van de jaren 60 en 70”, zegt minister Peeters. “Vele kunstwerken zijn sterk verouderd waardoor de veiligheid in het gedrang komt. Omdat voor mij die veiligheid absoluut primeert doe ik deze legislatuur een grote inhaalbeweging in het herstellen en vervangen.” Om de achterstand efficiënt weg te werken werkt minister Peeters met een plan van aanpak 2020-2030 waarvoor deze legislatuur een bedrag van 1,6 miljard euro wordt uitgetrokken om te voorzien in renovatie, onderhoud en modernisering.

Staat van de kunstwerken
Alle Vlaamse kunstwerken, ook wel assets genoemd, worden periodiek gecontroleerd en geïnspecteerd. Op basis van die inspecties worden onder meer de bruggen ingedeeld in verschillende categorieën naargelang hun huidige toestand, die varieert van 1 (goed) tot 5 (zeer slecht). Op dit moment bevinden zich 900 kunstwerken in categorie 1 (goed), 1.134 in categorie 2 (aanvaardbaar), 447 in categorie 3 (matig), 205 in categorie 4 (slecht) en 48 in categorie 5 (zeer slecht).

Van die 48 werden er 41 op de zogenaamde ‘lijst prioritaire kunstwerken’ (LPK) opgenomen.

Figuur: Binnen het Beleidsdomein Mobiliteit en Openbare werken (BMOW) worden er momenteel 2777 kunstwerken beheerd, verspreid over heel Vlaanderen.

Overzicht investeringen 2020-2024
Om de historische onderhoudsachterstand weg te werken, dringen investeringen zich al jaren op. Alles bij elkaar geteld, voorziet minister Lydia Peeters deze legislatuur 1,6 miljard euro in asset management.

Bruggen: 770 miljoen euro
Van die 1,6 miljard euro gaat tussen 2020 en 2023 maar liefst 770 miljoen euro naar de aanpak van tal van bruggen. Daarin zit onder meer het herstellen van alle bruggen uit categorie 5 (de slechtste staat), het herstellen van een deel van categorie 4 en een beperkt aantal van categorie 1, 2 en 3. Zo worden hiermee o.a. het viaduct van Gentbrugge en het viaduct van Vilvoorde aangepakt.

Wat betreft de kunstwerken op Lijst Prioritaire Kunstwerken is ervan bij het begin van de legislatuur voor geopteerd om de aanpak van deze bruggen prioritair op het geïntegreerd investeringsprogramma te plaatsen. Er wordt daarvoor deze legislatuur 236 mio euro uitgetrokken. Wat betreft de kunstwerken van categorie 4 zijn er voor meer dan 50 kunstwerken budgetten voorzien. “Zoals aangegeven in het Regeerakkoord wordt de Vlaamse Regering geconfronteerd met significante investeringsnoden in mobiliteitsinfrastructuur”, aldus minister Peeters. “Als we veilige, robuuste en duurzame constructies wensen dan moeten we de historische achterstand nu wegwerken.”

Nog een versnelling hoger: 556 miljoen euro
Om echt het verschil te maken, gaat minister Peeters, naast de 770 miljoen euro voor de bruggen, ook nog eens 556 miljoen euro investeren in de renovatie en modernisering van de kunstwerken via een PPS-constructie. Dat werd op 16 juli goedgekeurd door de Vlaamse regering. In die 556 miljoen euro valt de renovatie van een cluster van 41 bruggen waarvan de meeste in toestand 4 en een beperkt aantal in toestand 3 en 2. Dit vertegenwoordigt een bouwkost geraamd op 300 miljoen euro. Ook de drie sluizen van de Bovenschelde (Asper, Kerkhove, Oudenaarde) en 27 beweegbare kunstwerken op Vlaamse Waterwegen (bruggen en sluizen) worden gerenoveerd. “We hebben de ambitie om tegen 2032 alle beweegbare kunstwerken op onze waterwegen vanop afstand te bedienen. Dat vraagt de nodige renovatie en modernisering. Het zal ervoor zorgen dat de binnenvaart attractiever wordt voor bedrijven”, zegt minister Lydia Peeters.

Lopende PPS-projecten
Daarnaast zullen ook herstellingswerken opgenomen worden binnen de bestaande PPS-projecten. Zo pakken we 21 kunstwerken categorie 4 waaronder 3 bruggen van het Albertkanaal, 6 bruggen bij de herinrichting van de R0 en 1 brug bij de herinrichting van de R4.

Vlaams minister Lydia Peeters: “Onze infrastructuur moet efficiënt en optimaal beheerd en onderhouden worden. De erfenis uit het verleden is er een met een grote achterstand en kunstwerken die zich in slechte staat bevinden. Bijna 1 op de 5 kunstwerken heeft het einde van haar economische levensduur bereikt of zelfs overschreden en voldoet niet meer aan de kwaliteitseisen. Met een investering van 1,6 miljard euro tussen 2020-2023 geef ik niet alleen een boost aan onze economie maar voorzie ik veilige infrastructuur. Maar ik kijk met een plan van aanpak tot 2030 ook verder dan deze legislatuur en wil het tij doen keren.”