Deze nieuwe regels impliceren dat elke bouwheer verplicht is een archeologienota op te laten maken. Het toevoegen van een archeologienota is verplicht bij vergunningsaanvragen waarbij de totale oppervlakte van de ingreep in de bodem 1000 m² of meer beslaat en de totale oppervlakte van de kadastrale percelen waarop de vergunning betrekking heeft 3000 m² of meer bedraagt. De nota dien voorafgaand bekrachtigd te worden door erkende archeologen. Het is vaak een tijdrovend en kostelijk verhaal.

Uiteraard is archeologisch onderzoek van belang maar de nieuwe regeling bleek al gauw niet werkbaar. Van in het begin heb ik, samen met verschillende collega’s, mijn bezorgdheid geuit over deze bijkomende verplichting die extra tijd en kosten met zich meebracht, zegt Vlaams Parlementslid Lydia Peeters. De praktijk gaf ons na enkele maanden reeds gelijk. Uit de eerste resultaten bleek dat de archeologienota’s veel omvattender waren dan aanvankelijk bedoeld, waardoor ze ook veel duurder en tijdrovender waren. De gemiddelde kostprijs van een archeologienota bedroeg zo’n 2.653,64 euro en bovendien werd maar een kleine minderheid van de ingediende nota’s bekrachtigd. Hierdoor liepen bouwprojecten heel wat vertraging op, met alle gevolgen van dien.

In 2017 werd de regelgeving dan ook, mede op vraag van de bouwsector, aangepast. “Als je wilt dat mensen investeren, moet je inzetten op een eenvoudige en snelle procedure die rechtszekerheid biedt”, zegt Peeters.

Uit het antwoord op een recente schriftelijke vraag aan Minister-President Bourgeois blijkt nu dat, na de wijziging van de regelgeving inzake onroerend erfgoed en archeologie, ruim drie vierde van de archeologienota’s wordt goedgekeurd. Meer specifiek werden in 2017 3.076 archeologienota’s goedgekeurd op een totaal van 3.967. Dat betekent dat 77,5% van de ingediende nota’s werd goedgekeurd.

“Een stap in de goed richting”, besluit Peeters. Tevens zal het agentschap Onroerend erfgoed op korte termijn evalueren of ook de vertragingen en de kosten teruglopen zoals verwacht.

Momenteel lopen nog gesprekken om op grond van de evaluatie de erfgoedregeling aan te passen. Wordt alleszins vervolgd.